HÒA GIẢI TIỀN TỐ TỤNG TẠI TÒA ÁN
Trong quá trình hoạt động, không thể tránh khỏi việc tranh chấp giữa các doanh nghiệp. Thông thường, các doanh nghiệp sẽ lựa chọn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền hoặc Trung tâm trọng tài thương mại để tiến hành giải quyết tranh chấp giữa các bên. Tuy nhiên, còn có phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả mà các doanh nghiệp có thể lựa chọn là tiến hành hòa giải tại Tòa án. Trong bài viết này, TNTP sẽ giới thiệu về phương thức giải quyết tranh chấp bằng hòa giải tại Tòa án trong giai đoạn Tiền tố tụng
1. Định nghĩa hòa giải tiền tố tụng
Khoản 1 Điều 2 Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020 quy định: “Hòa giải viên tại Tòa án (sau đây gọi là Hòa giải viên) là người có đủ điều kiện, được Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm để tiến hành hòa giải tranh chấp”.
Khoản 2 Điều 2 Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án năm 2020 quy định: “Hòa giải tại Tòa án là hoạt động hòa giải do Hòa giải viên tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ việc dân sự, nhằm hỗ trợ các bên tham gia hòa giải thỏa thuận giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Luật này”.
Như vậy, Hòa giải tại tòa án trong giai đoạn tiền tố tụng là hoạt động hòa giải được tổ chức tại Tòa án do Hòa giải viên tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ việc. Hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án không phải là giai đoạn bắt buộc thực hiện trước khi Tòa án tiến hành thụ lý vụ việc, nguyên đơn sẽ lựa chọn có hòa giải tiền tố tụng hay không khi có thông báo của Tòa án
2. Các giai đoạn của thủ tục hòa giải tiền tố tụng
Khi nhận được thông báo của Tòa án, nếu nguyên đơn không đồng ý hòa giải tiền tố tụng, Tòa án sẽ ghi nhận ý kiến của nguyên đơn và thực hiện các thủ tục tố tụng tiếp theo
Trong trường hợp nguyên đơn đồng ý hòa giải, việc hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án được thực hiện như sau:
– Bước 1: Nguyên đơn điền thông tin về việc lựa chọn hòa giải tiền tố tụng, lựa chọn Hòa giải viên vào Bản trình bày ý kiến của người khởi kiện/người yêu cầu. Theo đó, Tòa án sẽ tư vấn cho nguyên đơn để nguyên đơn lựa chọn Hòa giải viên phù hợp với vụ việc
– Bước 2: Nguyên đơn nộp Bản trình bày ý kiến cho Tòa án sau khi điền đầy đủ các thông tin về việc lựa chọn hòa giải và lựa chọn hòa giải viên
– Bước 3: Tòa án sẽ tiến hành sắp xếp lịch hòa giải và phân công vụ việc cho Hòa giải viên được lựa chọn. Hòa giải viên sẽ sắp xếp và thông báo cho bên nguyên đơn và bị đơn về thông tin của lịch hòa giải
– Bước 4: Sau khi sắp xếp được lịch hòa giải, Hòa giải viên sẽ tiến hành phiên hòa giải tại Tòa án
– Bước 5: Trong trường hợp các bên thống nhất được phương án hòa giải, Hòa giải viên sẽ ấn định thời gian mở phiên họp ghi nhận kết quả hòa giải. Sau khi kết thúc phiên họp, Thẩm phán sẽ ký xác nhận Biên bản ghi nhận kết quả hòa giải
– Bước 6: Trong trường hợp các bên không có ý kiến thay đổi, bổ sung hay phản đối đối với Biên bản ghi nhận kết quả hòa giải trong vòng 15 ngày kể từ ngày Biên bản ghi nhận kết quả hòa giải được ban hành, Tòa án sẽ ban hành Quyết định công nhận kết quả hòa giải thành. Quyết định này có hiệu lực pháp luật kể từ ngày ban hành và không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm và được thi hành án.
Lưu ý: Các bên khi tham gia hòa giải tại Tòa án sẽ không phải đóng phí, trừ những trường hợp sau:
(i) Vụ việc tranh chấp về kinh doanh thương mại có giá ngạch;
(ii) Khi các bên thống nhất lựa chọn địa điểm hòa giải nằm ngoài trụ sở Tòa án; chi phí khi Hòa giải viên xem xét hiện trạng tài sản liên quan đến vụ việc dân sự mà tài sản đó nằm ngoài phạm vi địa giới hành chính của tỉnh nơi Tòa án có thẩm quyền giải quyết có trụ sở;
(iii) Chi phí phiên dịch tiếng nước ngoài.
3. Ưu điểm và nhược điểm của hòa giải tiền tố tụng
– Ưu điểm:
(i) Tiết kiệm thời gian và chi phí để giải quyết tranh chấp. Thời gian giải quyết tranh chấp bằng phương thức hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án chỉ kéo dài trong một tháng trong khi các thủ tục xét xử thông thường sẽ kéo dài từ vài tháng đến vài năm. Ngoài ra, chi phí hòa giải tại tòa án được trích từ nguồn ngân sách nhà nước. Do đó, nếu các bên yêu cầu hòa giải không thuộc các trường hợp phải chịu chi phí hòa giải thì các bên sẽ không phải mất chi phí cho việc hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án
(ii) Vụ việc sau khi hòa giải thành không bị kéo dài vì quyết định công nhận hòa giải thành không bị kháng cáo và kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm và có hiệu lực kể từ thời điểm được ban hành và thi hành án theo quy định của pháp luật. Các bên có trách nhiệm thi hành quyết định và bên có quyền được quyền đề nghị Cơ quan thi hành án buộc bên có nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm thi hành Quyết định công nhận kết quả hòa giải thành
– Nhược điểm:
(i) Phương thức giải quyết tranh chấp tiền tố tụng tại Tòa án được thực hiện chỉ khi các bên có thiện chí hòa giải, và các bên phải cùng thống nhất để đưa ra phương án hòa giải
(ii) Vì hòa giải cần sự thống nhất của các bên, nên có thể một bên sẽ phải chia sẻ một phần lợi ích với bên kia
(iii) Không thể khởi kiện đối với các yêu cầu tại Quyết định công nhận hòa giải thành
Trên đây, là những chia sẻ pháp lý về giải quyết tranh chấp bằng phương thức hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án. Hi vọng bài viết này có ích cho các bạn.
Trân trọng,
Công ty Luật TNHH Quốc tế TNTP và Các Cộng sự
+84903503285